Genetička osnova nasleđivanja visine biljke kukuruza
Poljoprivredni institut, Banja Luka, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina (1)
Univerzitet u Beogradu, Poljoprivredni fakultet, Beograd - Zemun, Srbija (2,5,6)
Institut za kukuruz „Zemun Polje“, Zemun Polje, Beograd - Zemun, Srbija (3,4)
Cilj ovog istraživanja je bio da se na osnovu direktog i recipročnog dialelnog ukrštanja pet inbred linija kukuruza utvrde: varijabilnost, heterozis, kombinacione sposobnosti i genetička osnova nasleđivanja visine biljke. Ogled je postavljen po metodu slučajnog blok sistema u četiri ponavljanja u toku dve godine. Analiza varijanse kombinacionih sposobnosti za visinu biljke ukazuje na značajnost i opštih i posebnih kombinacionih sposobnosti. Odnos OKS/PKS pokazuje da u nasleđivanju ove osobine značajniju ulogu imaju neaditivni geni. Razlike između direktnog i recipročnog ukrštanja za ovu osobinu bile su visoko značajne kod svih kombinacija, osim kombinacije ZPL-11/6 x NS-1445, a najveći efekat reciprociteta ustanovljen je kod kombinacije ZPL-11/6 x BL-47 u obe godine ispitivanja. Ovo nam ukazuje da u nasleđivanju visine biljke, osim nuklearnih učestvuju i plazma geni. Visoko značajne pozitivne vrednosti PKS imalo je osam od ukupno deset hibridnih kombinacija. Visoke vrednosti PKS za ovu osobinu imale su hibridne kombinacije F-7R i linije koje su bile loši opšti kombinatori (ZPL-11/6 i BL-47; hibridne kombinacije gde je jedan roditelji sa visokom OKS, a drugi sa niskom OKS), što je verovatno posledica interakcije između gena roditelja.