Sadržaj i UV-Vis apsorbance frakcija organske materije barskog treseta (Divčibare, Srbija)

Univerzitet u Beogradu, Poljoprivredni fakultet, Beograd-Zemun, Srbija (1,2,3,4,5)

Corresponding author: scupac@agrif.bg.ac.rs
Abstract:

U radu su prikazane karakteristike organske materije tresetišta na Divčibarama (950 m nadmorske visine, planinska klima). Suficitno vlaženje je uzrokovano podzemnom i poplavnom vodom, a biljni ostaci uglavnom potiču od hidrofilnih zeljastih biljaka. Cilj ispitivanja bio je utvrđivanje zavisnosti stanja organske materije (stepena humificiranosti, stabilnosti ili biodostupnosti) od pedogenetskih faktora i najvažnijih fizičkih i hemijskih osobina treseta. Treset je kisele reakcije, veoma slabo zasićen baznim katjonima. Sadržaj organske materije je >60% na dubini 40–80 cm, i >40% na 0–40 i 80–105 cm. Ispitivani treset je imao saprični karakter (stepen razloženosti organske materije >76%). Učešće huminskih kiselina u ukupnoj organskoj materiji pokazuje njen nejednak stepen humificiranosti po dubini profila, srednji do visok na 0–40 cm, nizak na 40–80 cm, a ispod 80 cm veoma nizak. Vrednosti odnosa Ch/Cf ukazuju na visoku stabilnost humusa do dubine od 80 cm gde je on humatnog, a ispod 80 cm humatno-fulvatnog tipa. Nizak sadržaj frakcija izdvojenih hladnom 0,1N H2SO4, i hladnom i vrućom H2O, ukazuje na malu biodostupnost (razgradljivost) organske materije po celoj dubini profila. UV-Vis indeksi su ukazali na niži stepen humificiranosti huminskih(povećavao do dubine 80 cm), i veoma nizak fulvo kiselina (promenljiv, najveći na 60–80 cm). Na osnovu primenjenih metoda istraživanja i statističke analize rezultata bilo je moguće zaključiti da mehanički sastav mineralne faze, reakcija zemljišta i stanje adsorptivnog kompleksa zemljišta nisu značajno uticali na stanje organske materije. Presudan uticaj na stanje organske materije ovog treseta imala je vlažnost zemljišta, odnosno promene oksido-redukcionih uslova po dubini profila.

(345.96 KB)